آزمون غرب در وین | رسانه‌های غربی درباره مذاکرات چه می‌گویند؟

مرتضی محمدپور | شهرآرانیوز؛ مدت هاست که به دلیل مصادیق متعدد نقض عهد ایالات متحده و متحدان اروپایی اش در توافق هسته ای، بخش عمده‌ای از مردم، دیگر اخبار مربوط به مذاکرات هسته‌ای را با اشتیاق همیشگی دنبال نمی‌کند و به خاطر محقق نشدن گشایش وعده‌های برجامی، کنجکاوی عمومی مردم از نتایج مذاکرات نیز تا حد زیادی فروکش کرده است. با این حال، دور جدید مذاکرات هسته‌ای درحالی به مراحل پایانی خود نزدیک می‌شود که به زعم بسیاری از کارشناسان، این هیئت ایرانی است که مطالبات خود را به طرف مقابل تحمیل خواهد کرد.

آشوب در اردوگاه غرب

مایکل سینگ، تحلیلگر ارشد آمریکایی، در گزارش خود در نشریه «فارین افیرز» با اشاره به شکست سیاست فشار حداکثری دونالد ترامپ به دلیل همراه نشدن کشور‌ها با دولت آمریکا در اجرای این سیاست، تصریح کرده است که بایدن باید یک نقشه دوم درقبال پرونده هسته‌ای ایران تدارک ببیند و پس از شکست سیاست‌های تقابل‎ جویانه ترامپ، دولت دموکرات آمریکا وظیفه دارد شرایط را برای بازگشت آبرومندانه ایالات متحده به برجام فراهم کند؛ زیرا درغیراین صورت، نه تنها جلب نظر اجماع جهانی برای لغو کامل تحریم ها، نتیجه قطعی مذاکرات وین خواهد بود، بلکه در پیامد‌های بعدی، این ایالات متحده است که در تقابل با ایران، از حمایت متحدان اروپایی خود بی نصیب خواهد ماند.

این تحلیلگر آمریکایی در گزارش خود، به درازا کشاندن زمان مذاکرات و فرسایشی کردن آن را تنها گزینه باقی مانده برای طرف غربی می‌داند تا بتوانند احتمال دستیابی به اهداف پیش بینی شده را تقویت کنند، این درحالی است که به گزارش از «ایسنا»، در روز‌های اخیر، جمعی از سناتور‌های کنگره آمریکا در نامه‌ای به جو بایدن، خواهان سخت گیری بر ایران و نپذیرفتن طرح لغو تحریم‌ها شده بودند؛ بنابراین با درنظر گرفتن تلاطم و چنددستگی فعلی در اردوگاه طرف غربی، به نظر می‌رسد که به طور کم سابقه ای، عرصه بر سران کشور‌های اروپایی و آمریکا تنگ شده باشد.

وقفه یک هفته‌ای در مذاکرات

موضوعی که توئیت انریکه مورا، مسئول هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام، در عصر روز جمعه را به یک خبر ویژه با ابعاد تحلیلی پنهان تبدیل کرد، این بود که این دیپلمات بلندپایه با یک جمله پنج کلمه ای، خبر از توقف یک هفته‌ای مذاکرات وین برای بازگشت هیئت‌های دیپلماتیک به پایتخت هایشان داد و به زعم کارشناسان، استفاده از ضمایر مجهول و ترکیب کلماتی همچون «همین الان» در توئیت مورا، همگی نشانه‌هایی از نگرانی، آشوب ذهنی و بار منفی در پیام این مذاکره کننده ارشد اروپایی است.

هوآ ژیا، تحلیلگر خبرگزاری «شین هوآ»‌ی چین، در مقاله خود با اشاره به ماجرای توئیت مورا، ابراز امیدواری کرده است که احتمالا پایان دور هشتم مذاکرات هسته‌ای ایران و ۴+۱ با انتشار اخباری از تفاهم سازنده طرفین همراه باشد.

نزدیک شدن مذاکرات وین به مراحل پایانی از این نظر اهمیت راهبردی پیدا می‌کند که طرف غربی همواره به موازات مذاکرات قبلی، با طرح مسائلی درباره برنامه موشکی یا حمایت از گروه‌های مقاومت اسلامی در منطقه، به اجرای شیوه‌های مختلف جنگ روانی درقبال گسترش نفوذ و تأثیرگذاری ایران در خاورمیانه می‌پرداخت و در مقابل، طرف ایرانی هم از مواضع خود برای استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای و البته مطالبه لغو کامل تحریم‌ها عقب نشینی نمی‌کرد؛ لذا مصاحبه‌های محرمانه برخی دیپلمات‌های اروپایی با خبرگزاری‌های مختلف نظیر «رویترز» و گمانه زنی درخصوص پایان قریب الوقوع مذاکرات هسته‌ای سه کشور غربی با ایران می‌تواند مؤید دو نتیجه محتمل باشد؛ یا طرف غربی از موضع خود عقب نشینی کرده یا تهران وادار به تسلیم شده است، اگرچه کارشناسان نتیجه احتمالی دوم را امری دور از ذهن می‌دانند.

نامه سناتور‌های کنگره آمریکا برای تهییج بایدن به سخت گیری بیشتر بر ایران و به طور خاص، مقاله دالیا داسا، روزنامه نگار فرانسوی نشریه «فارین افیرز» که هم زمان با توقف یک هفته‌ای مذاکرات و بالاگرفتن بازار گمانه زنی ها، به تفصیل درباره نظریه عقب نشینی کامل ایالات متحده از منطقه خاورمیانه، تحلیل ژئوپلتیک ارائه کرده است، می‌تواند حاکی از این نتیجه باشد که سرانجام یکی از طولانی‌ترین مذاکرات دیپلماتیک در تاریخ، با افزوده شدن یک عضو جدید به باشگاه قدرت‌های هسته‌ای جهان به پایان خواهد رسید.

نشریه «پولیتیکو» نیز در گزارشی با پرداختن به تازه‌ترین مسائل مربوط به مذاکرات وین، به موارد اختلافی اشاره کرده و نوشته است: مشکل این است که پروسه توالی، مستلزم آن است که مذاکره کنندگان، اقداماتی را ترسیم کنند که آمریکا و ایران در صورت میسر شدن بازگشت به توافق هسته ای، باید ظرف چند ماه انجام دهند. برداشتن گام اول از سوی آمریکا درزمینه لغو برخی تحریم‌ها شامل زمینه سازی اجرایی شدن تجارت جهانی با ایران است.

ایران نیز می‌خواهد شاهد باشد که تجارت با این کشور دوباره به جریان افتاده است و لغو تحریم‌ها را راستی آزمایی کند؛ مثلا ببیند آیا می‌تواند یک نفتکش را بارگیری کند و آن را به کشوری خارجی بفروشد. ایران هم به نوبه خود، باید اقداماتی را برای پایین آوردن سطح برنامه هسته‌ای اش انجام دهد که احتمالا شامل انتقال مواد هسته‌ای اضافی به خارج از کشور و کنار گذاشتن برخی سانتریفیوژ‌های پیشرفته اش خواهد شد که برای غنی ‎ سازی اورانیوم مورد استفاده قرار می‌گیرند.

آغاز مذاکرات کره جنوبی و ایران برای آزادسازی پول‌های بلوکه شده

کره جنوبی از اولین کشور‌هایی بود که باوجود روابط قدرتمند تجاری با ایران به محض خروج دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا، از توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۸ به سرعت روابط اقتصادی خود با کشورمان را قطع کرد. نارضایتی افکار عمومی داخل ایران از نحوه عملکرد دولت کره جنوبی در واکنش به توئیت جنجالی سفیر فعلی این کشور در تهران درباره توزیع چندین بسته ماسک به خوبی ملموس بود؛ بااین حال در هفته‌های گذشته، تحرکاتی در راستای تغییر روند فعلی از سوی سئول صورت گرفته که ممکن است در آینده نتایج مثبتی به همراه داشته باشد. در پی تحریم‌های آمریکا، روابط دوجانبه میان ایران و کره جنوبی برای آزادسازی ۷ میلیارد دلار پول بلوکه شده تهران دچار مشکلاتی جدی شده است.

در همین حال، یک منبع آگاه به خبرگزاری «یونهاپ» گفته است کره جنوبی و ایران قصد دارند گفتگو‌هایی را در سطح کارگروه درباره نحوه آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی آغاز کنند. یک منبع آگاه به یونهاپ گفت: انتظار می‌رود که کارگروه‌ها عمدتا به بررسی جزئیات مربوط به روش‌های پرداخت دارایی‌های ایران و درصورت امکان استفاده از کاهش تحریم‌ها متمرکز شوند.